Những vấn đề của thiếu niên (P2)

Trong các câu chuyện gia đình gần đây, chúng tôi có đề cập đến những vấn đề của con em chúng ta trong tuổi thiếu niên. Chúng tôi thật vui khi biết một số quý vị có con trong tuổi thiếu niên đang theo dõi những bài chia xẻ của chúng tôi. Tuy nhiên, điều chúng tôi mong ước hơn, là chúng tôi mong rằng quý vị phụ huynh có con em mới 4, 5 tuổi hay 9, 10 tuổi cũng đón nghe những điều chúng tôi trình bày trong chương trình phát thanh này hằng tuần. vì như chúng ta đều biết, phòng bệnh bao giờ cũng tốt hơn chữa bệnh, phòng lửa hơn chữa lửa, tránh lỗi lầm dễ hơn là sửa lại lỗi lầm, nhất là những lỗi lầm để lại vết tích suốt cả đời.

Chuyện con chúng ta có bạn trai bạn gái là chuyện chắc chắn sẽ đến, vì đó là điều tự nhiên, bình thường trong đời sống mỗi người. Cũng giống như chuyện con mọc răng, con biết đi, biết nói và con bắt đầu đi học. Thật ra, nếu con em chúng ta không để ý đến người khác phái chúng ta lại càng lo hơn nữa vì như thế là các em không bình thường và có thể vướng vào bệnh đồng tính luyến ái. Chúng ta không cấm đoán con trong vấn đề tình cảm nhưng cũng không để đến đâu hay đó. Chúng ta không xem nhẹ vấn đề này, cũng không xem nó quá quan trọng đến nỗi lo lắng hoặc phản ứng quá đáng khi biết con có người yêu. Trái lại điều chúng ta là cha mẹ cần làm là chuẩn bị con hay trang bị cho con những kiến thức căn bản trước khi con đối diện với tình yêu. Đó là lý do tại sao chúng tôi mời quý vị có con còn nhỏ theo dõi những bài chia xẻ này.

Tình yêu nam nữ là món quà Thiên Chúa ban cho con người, để đem lại hạnh phúc cho con người, vì thế tình yêu nam nữ là điều tốt đẹp. Tuy nhiên, tình yêu nam nữ cũng như lửa, nếu sử dụng đúng chỗ, đúng cách và đúng lúc sẽ mang lại ích lợi. Ngược lại, nếu sử dụng bừa bãi chúng ta sẽ chuốc lấy những hậu quả đau đớn, ê chề cho cả cuộc đời.

Như chúng ta đã biết, khi con cái đến tuổi thiếu niên, cha mẹ không phải bận bịu chăm sóc con nhưng lại có những nỗi lo lắng khác. Chúng ta sợ con đi chơi với bạn bè quá nhiều, rồi lãng quên việc học hành, sợ con kết bạn với những người xấu, rồi bị những ảnh hưởng không tốt. Ngoài ra, các bậc phụ huynh có con trong tuổi thiếu niên còn lo lắng nhiều hơn nữa khi biết con có bạn trai bạn gái. Không những lo lắng nhưng giữa cha mẹ và các em cũng dễ có những điều bất đồng ý kiến, bực bội và phiền giận nhau. Lý do là vì giữa cha mẹ và con cái có những quan niệm khác nhau về tình yêu.

Các em trong tuổi thiếu niên thường nghĩ mình đã lớn, đã khôn, cha mẹ không cần phải để ý chăm sóc nữa. Nhất là khi có bạn trai bạn gái, các em không muốn cha mẹ can dự vào chuyện riêng tư của mình, cũng không bằng lòng khi cha mẹ cấm đoán điều này điều kia. Nhưng dù các em nghĩ thế nào đi nữa, chúng ta biết con em của chúng ta còn rất dại dột, vì thế chúng ta vẫn phải để ý và đặt giới hạn cho con, để giúp con tránh những lỗi lầm, có thể gây thiệt hại cho cả cuộc đời các em.

Điều đầu tiên khi biết con có bạn trai bạn gái là chúng ta không nên la mắng to tiếng làm các em xấu hổ, cũng không nên cấm đoán điều gì mà không có lời giải thích. Nếu con còn quá nhỏ, cha mẹ nên bày tỏ sự quan tâm của mình một cách tế nhị. Chúng ta cũng cần giải thích những thiệt hại và lợi ích trong vấn đề tình cảm để các em nhìn thấy rõ ràng. Nếu chúng ta tôn trọng con, nói với con cách nhỏ nhẹ, ôn tồn; các em sẽ tôn trọng thẩm quyền của cha mẹ và vâng lời cha mẹ. Nếu chúng ta thông cảm với con, kiên nhẫn giải thích vấn đề cho con hiểu, các em cũng sẽ thông cảm với nỗi lo lắng của cha mẹ và sẽ không làm điều gì khiến cha mẹ phải lo buồn. Ngược lại nếu cha mẹ mắng chưởi hay quát tháo ầm ĩ, các em sẽ xấu hổ và buồn giận, và sẽ dễ trở thành phản loạn, không nghe lời cha mẹ hoặc liều lĩnh làm những điều cha mẹ ngăn cấm.

Hai vợ chồng kia có ba đứa con. Vì công việc làm ăn, ngày nào hai vợ chồng cũng đi từ sáng sớm đến tối mới về. Con cái trong gia đình vì không có cha mẹ ở gần nên rất là tự do. Đứa con trai mới 14 tuổi đã có bạn gái. Em đem bạn về nhà, vào trong phòng nói chuyện và nghe nhạc với nhau. Khi cha mẹ em biết liền la mắng và cấm em không được đưa bạn gái vào phòng riêng nhưng chỉ được phép ở ngoài phòng khách mà thôi. Đứa con trai không đồng ý, viện cớ rằng ngoài phòng khách ồn ào và bị mấy đứa em nhỏ quấy phá; hơn nữa em và bạn cần thì giờ riêng tư để tâm tình với nhau. Và dù cha mẹ đã cảnh cáo, em cứ tiếp tục đem bạn gái vào phòng riêng, đóng cửa lại. Khi cha mẹ em phản ứng mạnh quát tháo ầm ĩ và dọa đánh đòn em thì em bảo là cha mẹ xúc phạm đến danh dự của em và bạn em, vì thế em sẽ đưa cô bạn gái đi nơi khác chứ không đưa về nhà nữa!! Cha mẹ em buồn và lo lắm nhưng không biết phải làm gì.

Vì cha mẹ em thiếu niên nói trên không sử dụng kỷ luật khi con còn nhỏ nên bây giờ không thể ép con vào khuôn phép được nữa. Không những thế, vì bận rộn với công việc làm ăn, hai vợ chồng thường cho con cái tự do, muốn làm gì cũng được. Các em quen làm theo ý mình nên bây giờ lời nói của cha mẹ không có giá trị và các em cũng không nể sợ cha mẹ gì cả. Một lý do khác khiến cha mẹ của em trai này lúng túng không biết phản ứng thế nào vì ông bà cứ nghĩ là con còn nhỏ, mình chỉ cần lo cho con đầy đủ cơm ăn áo mặc và cho con đi học là xong.

Thưa quý vị, việc nuôi dạy con trong xã hội này không đơn giản như ngày trước. Con cái chúng ta, ngay từ khi còn nhỏ đã bị tấn công dồn dập, dưới nhiều hình thức và trong nhiều phương diện về vấn đề tình yêu nam nữ. Từ những quảng cáo trên ti-vi, đến phim ảnh, kể cả những phim hoạt họa dành cho trẻ con, đến những sách báo bày bán khắp nơi và ngay cả trong âm nhạc và trên hệ thống thông tin của máy điện toán. Đâu đâu các em cũng nghe cũng thấy người ta nói đến tình yêu nam nữ và tình dục. Nếu cha mẹ không cẩn thận ngăn ngừa, con em chúng ta sẽ biết về vấn đề tình yêu và tình dục rất sớm, biết một cách lệch lạc, sai lầm.

Ngoài ra, tại trường học, với lý do là học sinh cần được giáo dục về vấn đề tình dục để tránh những chứng bệnh nguy hiểm, nhà trường cũng dạy cho con em chúng ta nhiều điều mà thật sự các em chưa cần biết hay không cần biết. Không những học nơi thầy cô giáo, con em chúng ta cũng học những điều không tốt nơi bạn bè cùng lứa. Tuy nhiên, điều nguy hiểm hơn cả là trong khi con em chúng ta bị tấn công ồ ạt như thế thì các phụ huynh không biết, cứ nghĩ là con mình còn ngây thơ vô tư, nên cứ lo đi làm ngày đêm, không để ý đến con. Nhiều người không biết con xem gì trên ti-vi, con nghe những loại nhạc nào, đọc sách gì, nói chuyện gì với bạn.


Nhiều người trong chúng ta suốt tuần đi làm, cuối tuần họp với bạn bè ăn uống, bài bạc cả ngày lẫn đêm, không để ý đến con cái. Nếu con quấy rầy thì cho con tiền để đi ăn chơi, mua sắm. Một số các phụ huynh khác thì đến cuối tuần thuê cả chục bộ video về xem. Hầu hết là phim chưởng hoặc phim tình cảm không lành mạnh. Rồi cha mẹ xem gì con xem nấy, do đó chính cha mẹ cũng đầu độc đầu óc của con mà không biết.

Những điều chúng tôi vừa trình bày không phải là chuyện xa vời, chỉ xảy ra cho người xa lạ nhưng là điều đang xảy ra cho những người chúng ta quen biết, cho con em của bà con chúng ta, bạn bè chúng ta và cho cả con cái trong gia đình chúng ta nữa. Nếu cha mẹ không dạy con về vấn đề luân lý và đạo đức, con em chúng ta chắc chắn sẽ hư hỏng, vì ngoài nhà thờ và các cộng đồng tôn giáo, gia đình là nơi duy nhất cung ứng cho con em chúng ta tiêu chuẩn sống cao đẹp. Nếu cha mẹ không làm trọn trách nhiệm của mình, con cái sẽ không còn nơi nào nương tựa để nhờ đó trở nên người đạo đức.

Sau đây là một vài điều chúng tôi xin phép đề nghị quý vị có thể áp dụng tùy từng trường hợp:

Nếu con chúng ta còn nhỏ mà đã để ý đến những người bạn khác phái, hoặc có bạn trai bạn gái theo đuổi, gọi điện thoại đến nhà luôn, trong trường hợp này cha mẹ hay những người lớn khác trong gia đình nên giữ phần trả lời điện thoại để biết ai gọi và nói chuyện gì. Cha mẹ có thể đặt giới hạn con được gọi điện thoại mấy lần trong một ngày và mỗi lần nói bao nhiêu phút. Nếu vượt quá giới hạn đó sẽ không được liên lạc với nhau nữa.

Nếu con và bạn cần gặp nhau, chúng ta có thể mời bạn của con đến nhà, nói chuyện với cả hai em cùng một lúc, một cách đàng hoàng lịch sự nhưng cho các em biết những giới hạn nghiêm nhặt của gia đình một cách rõ ràng. Và cho biết nếu không vâng theo những giới hạn đó, các em không được phép gặp nhau nữa. Điều cần nhất là chúng ta không nên cấm, vì nếu cha mẹ cấm, các em sẽ không cắt đứt quan hệ với người bạn đó nhưng sẽ tiếp tục gặp nhau một cách lén lút. Đánh đòn cho con sợ cũng không phải là cách để giải quyết vấn đề. Chúng ta cần nói với con như thế nào để con thấy là cha mẹ để ý theo dõi hoặc ngăn cấm điều này điều kia không phải vì ghét các em, hay không muốn các em vui nhưng vì thương các em và muốn giúp các em tránh khỏi những điều thiệt hại hay nguy hiểm.

Nguy hiểm lớn nhất trong tình yêu nam nữ là cám dỗ về tình dục. Nhưng dạy con về vấn đề tình dục hay nói cho con biết về nguy hiểm của cám dỗ tình dục là điều rất khó cho cha mẹ. Hơn nữa, chúng ta cũng không biết con đến tuổi nào thì nên nói và nói như thế nào. Vì thế, chúng ta có thể đưa con đi dự những buổi thuyết trình tại nhà thờ về vấn đề này. Nếu nhà thờ chưa bao giờ nói đến, chúng ta có thể đề nghị những người hướng dẫn bàn về vấn đề này để giúp các em. Nếu không có nơi nào nói về vấn đề này, chúng ta có thể tìm những sách tốt, có tính cách giáo dục cho con đọc. Tuy nhiên, tốt nhất là các ông cha tìm thì giờ nói chuyện với con trai và các bà mẹ tìm dịp nói chuyện với con gái. Chúng ta nên nói cách thân mật, gần gũi như là chia xẻ tâm tình với con chứ không phải là giảng cho con nghe, cũng không phải là dọa nạt hay nói cho con xấu hổ không dám bàn đến vấn đề đó nữa.

Tình yêu nam nữ và tình dục là những vấn đề các em thiếu niên thắc mắc và tò mò muốn biết, nếu cha mẹ và người hướng dẫn tinh thần không giúp các em tìm hiểu một cách trung thực và xác đáng, các em sẽ tìm hiểu qua những người hoặc những sách vở không đứng đắn và do đó sẽ có cái nhìn hay có một hiểu biết sai lạc về vấn đề này.

Nếu con không còn quá nhỏ, tức là đã đến tuổi 18, 20 cha mẹ cần thông cảm và chấp nhận vấn đề tình cảm của con. Tuy nhiên chúng ta vẫn phải đặt luật lệ và giới hạn cho con vâng theo. Chẳng hạn chúng ta cho phép con gặp bạn nhưng gặp ở đâu, trong khung cảnh nào, trong giờ giấc nào, v.v... Tất cả những điều đó chúng ta nên viết ra giấy mực rõ ràng để con không thể nói là không biết. Ngoài ra, cha mẹ cũng nên cho con biết trước điều gì sẽ xảy ra hay các em sẽ phải chấp nhận hậu quả gì nếu không vâng lời nhưng vượt ra khỏi luật lệ cha mẹ đã ấn định. Có người cho con tự chọn hình phạt hoặc một hậu quả nào đó nếu các em không tuân giữ đúng theo luật lệ cha mẹ đã đặt ra (còn tiếp).

Minh Nguyên